Tempermetre, çikolata ve benzeri ürünlerin temperlenme sürecini izlemek için kullanılan bir cihazdır. Temel olarak bir soğutma hücresi ve bir sıcaklık ölçüm probundan oluşur. Çikolatadaki kakao yağı kristallenmeye başladığında ortaya çıkan ısıyı ölçerek bu süreci grafiksel olarak gösterir.
Temperlenme derecesini ölçerken, çikolatadaki sıcaklık değişimini izler ve bu değişimin karakteristiğine göre çeşitli grafikler çizer. Bu grafikler, kakao yağının kristallenme durumu hakkında önemli bilgiler sağlar. Örneğin:
- Eğer kristallenme sürecinde çikolatada meydana gelen sıcaklık artışı, soğutma işlemi ile meydana gelen sıcaklık düşüşüne eşit ise, çikolatanın sıcaklığı sabit kalır ve tempermetrenin çizdiği grafikte düz bir çizgi gözlemlenir.
- Kristallenme sırasında çikolatadaki sıcaklık artışı, soğutma işleminden daha az ise, çikolatanın sıcaklığı düşmeye devam eder ve grafikte sürekli bir düşüş eğilimi gösterir.
- Kristallenme esnasında çikolatadaki sıcaklık artışı, soğutma işleminden daha fazla ise, çikolatanın sıcaklığı aniden yükselir ve grafikte bu ani yükseliş görülür.
Temper indeksi ise, kakao yağının istenen kristal yapısına ne kadar yaklaştığını veya ulaştığını belirten bir değerdir. Tempermetre tarafından çizilen grafikler, bu indeks hakkında detaylı bilgi sağlar ve ürünün kalitesini değerlendirmede önemli bir araçtır.
Tempermetre, karmaşık olan kakao yağı kristallenme sürecini anlamamıza yardımcı olur ve bu süreçte meydana gelen enerji değişimlerini ölçerek çikolatanın kalitesini optimize etmemizi sağlar.